DOKUMENTAZIOA

1813ko SARRASKIAREN 79 TESTIGANTZAK

79 testigantza bildu ziren 1813ko abuztuaren 31ren ondorengo hilabeteetan, non besteak beste esaten duten soldaduek “Castaños jeneralaren agindua zutela hiria kiskalita uzteko eta herritarrak ‘burniz’ akabatzeko” eta halaber aipatzen dituzte izugarrizko torturak, bortxaketak eta heriotzak.
79 testimonios recogidos durante los meses siguientes al 31 de agosto de 1813 donde entre otros extremos l@s testigos relatan haber oído a los soldados que “tenían orden del general español Castaños de arrasar la ciudad y pasar a cuchillo a sus habitantes” así como las terribles torturas, violaciones y muertes cometidas.

 - Introducción y preguntas de los testimonios
- Testimonios 1-10 
- Testimonios 11-20
- Testimonios 21-30 
- Testimonios 31-40 
- Testimonios 41-50 
- Testimonios 51-60
- Testimonios 61-70
- Testimonios 71-79

79 DECLARACIONES TESTICALES -DOCUMENTO COMPLETO EDITADO POR EL AYUNTAMIENTO EN 2013 






UDALETXEKO MANIFESTUAK

Manifestu honi buruz bi ale agertzen dira. 1. MANIFESTUA, guretzat sinesgarritasun handiena duena, firmak kenduta agertzen da eta bertan Castaños jeneral espainola aipatzen da masakrea agindu zuena. 2. MANIFSTUA, gaur manifestu ofizialtzat kontsideratua, bertan firmak agertzen dira, baina Castaños jeneralaren izena ezabatua agertzen da. Esan beharrik ez dago baioneten mehatxupean behartu zela manifestu orijinalaren testua aldatzea.


Sobre este manifiesto existen dos ejemplares, 1º MANIFESTO (fechado el 7-1-1814), al que le damos más crédito, en el que están arrancadas las firmas y en el que se cita al general español Castaños como el ordenante de la masacre, y el 2º MANIFIESTO (fechado el 16-1-1814), en estos momentos el manifiesto oficial, en el que figuran las firmas y desaparece la referencia al general Castaños. Sobra decir que la censura a golpe de bayoneta fue lo que hizo rectificar el texto del manifiesto original. 


Donostiako sarraskiaren aurreneko salaketa publikoa


Donostiako sarraskiaren aurreneko salaketa publikoa “El duende de los cafeés” egunkariak egin zuen 1813-9-27an, gero beste batzuk etorri ziren, 71 eta 75 zenbakietan.



DONOSTIA SUTAN 1813-2013 ELKARTEA ARGITARATUTAKO LIBURUXKA

 

BIBLIOGRAFIA

LIBURUAK
 - LA SEPARACIÓN DE GUIPUZCOA  D. Fermín de Lasala y Collado . Madrid 1895
 - 1813 SAN SEBASTIAN INCENDIADA POR BRITANICOS Y PORTUGUESES . Luis Murugarren Zamora, Soc. Gip. 1993  
- LABUR AROZ. Joxe Austin Arrieta. (315-342 or.) Txalaparta, 1997.
- LA BRETXA. Toti Martinez de Lezea. Ed. Ttarttalo 2006.
- 31 BAIONETA. Aitziber Etxeberria. Erein.2007
 - DONOSTIA EN LLAMAS. José Meyer Pohlmann Luarna, 2009
 - EL ASALTO A LA BRECHA. Javier Sada. Txertoa, 2010.
- DONOSTIA 1813 - Quiénes, cómo y por qué provocaron la mayor tragedia en la historia de la ciudad. Iñaki Egaña. -Txertoa 2012
- Koldo Mitxelena kulturunea 1813 informazio asko (bilatzailea)
- Gipuzkoakultura - donostia+1813
-1813 CRONICAS DONOSTIARRAS. Jose Antonio Azpiazu. Ttarttalo (2013)
DONOSTIA 1813 Txikizio baten kronika laburra. Iñaki Egaña. Erein (2013)